Pierwsze wyzwanie, jakim było zdobycie Korony Gór Polskich, zakończyliśmy wejściem na Turbacz, czyli ostatni (dla nas) z 28 szczytów spośród najwyższych pasm. Na Turbacz weszliśmy 28 września 2015 roku, ale ja już wcześniej zacząłem myśleć – co dalej? Jak żyć bez następnego wyzwania?
No i nie dało się 🙂
W 2025 roku minie 10 lat od wymyślenia podróży do źródeł głównych rzek Polski , mam nadzieję, że w przyszłym roku uda mi się dokończyć „dzieło”. A przynajmniej odnajdę te brakujące 5 źródeł, które znajdują się na terenie Polski i ewentualnie jeszcze źródło Odry. Poszukiwania początków Narwi, Bugu i Sanu raczej odpuszczę, z oczywistych na dzień dzisiejszy względów.
Kolejne wyzwanie, które przed sobą postawiłem powstało całkiem niespodzianie. Będąc na tegorocznym majowym wyjeździe na Warmii i Mazurach objechałem na rowerze największe polskie jeziora, czyli Śniardwy, Mamry, a także najdłuższe – Jeziorak. A że zawsze lubiłem jeździć bicyklem wkoło wody, to nawet nie nagle, a jakby samo z siebie, naturalnie przyszło mi do głowy, aby „zaliczyć” rowerowy objazd 33 największych polskich jezior. Ponieważ 3 z nich (Wicko, Wicko Wielkie i Dąbie) nie można z różnych względów objechać rowerem, pozostało 30. Na dziś objechałem już 11, a zatem pozostaje 19 jezior do okrążenia bądź objechania. Daję sobie na to czas do końca 2028 roku, później mogę być za stary. 😉
W tak zwanym międzyczasie na „rozkładzie” mam niebagatelną ilość 263 jezior objechanych/okrążonych. Utworzyłem stale aktualizowaną mapę z moich rowerowych objazdów wokół jezior. Do udokumentowania w/w pasji dawniej używałem Google Maps, a od kilku lat tylko i wyłącznie zapisuję trasy w aplikacji mapy.cz.
Co to jest jezioro i czym się różni od stawu?
Jezioro jest naturalnym zbiornikiem wodnym. Jego dno często pozbawione jest roślinności, gdyż nie dociera doń światło. Staw jest płytszy od jeziora, a jego dno jest porośnięte.
By nie dopuścić do wyschnięcia (np. parowanie) zarówno jeziora jak i stawy muszą być zasilane – poprzez rzeki, strumyki, wody głębinowe, opady.
A teraz kilka ciekawostek związanych z polskimi jeziorami.
W Polsce jest 7081 jezior o powierzchni przekraczającej 1 hektar.
Zdecydowana większość jezior znajduje się na pojezierzach: Pomorskim, Mazurskim i Wielkopolsko-Kujawskim.
Najwięcej jezior znajduje się na… Pomorzu! a ich imponująca ilość to ponad 3000. Drugie w kolejności Mazury mają około 2500 jezior, stąd czasami używana nazwa Kraina Tysiąca Jezior jest nieadekwatna, delikatnie mówiąc. Jednakże to w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich występuję największa jeziorność – aż 20%! (Jeziorność – stosunek powierzchni jezior do ogólnej powierzchni.)
Większość mniejszych jezior z upływem czasu….znika, bądź zamienia się w bagna. Wpływają na to przede wszystkim czynniki naturalne – wysychanie, zarastanie roślinnością, osadami. Człowiek też ma w tym swój udział. (kopalnie, gospodarka rybacka).
Powierzchnia jezior w Polsce w stosunku do ogólnej powierzchni kraju to niecały 1%, a dla porównania jeziora w Finlandii zajmują blisko 10%.
Największym naturalnym jeziorem są Śniardwy, ale największym sztucznym jeziorem jest Zalew Soliński. A propos sztucznych zbiorników wodnych – od 1965 roku noszą one nazwę „jezioro”, np. Jezioro Solińskie, Jezioro Czorsztyńskie, Jezioro Koronowskie.
Najstarszym sztucznym zbiornikiem wodnym jest Jezioro Zygmunta Augusta powstałe przed 1559 rokiem poprzez spiętrzenie rzeki Nereśl vel Nareśl.
Najdłuższym jeziorem jest Jeziorak.
Najgłębszym jest Czarna Hańcza, a najpłytszym – jezioro Dołgie Wielkie, które w najgłębszym miejscu ma ledwie 170 cm.
Najczystsze jest jezioro…Czyste, inna nazwa Jasne. Przeźroczystość sięga 15 metrów.
c.d.n. gdy światło dzienne ujrzą nowe fakty i ciekawostki.
